I C 324/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Sopocie z 2022-12-07
Sygn. akt I C 324/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 07 grudnia 2022 r.
Sąd Rejonowy w Sopocie I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSR Anna Olszewska-Kowalska
Protokolant: sekr. sąd. Dawid Soboczyński
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 07 grudnia 2022 r. w S.
sprawy
z powództwa Gminy M. G.
przeciwko P. W.
o zapłatę
I. oddala powództwo
II. kosztami postępowania obciąża powoda
III. przyznaje kuratorowi dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego P. K. G. wynagrodzenie w kwocie 60 (sześćdziesiąt) złotych, które nakazuje wypłacić z zaliczki uiszczonej przez powoda.
UZASADNIENIE
Powódka Gmina M. G. wniosła przeciwko pozwanemu P. W. pozew, żądając aby pozwany P. W. zapłacił na rzecz powódki kwotę 476 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty. Powódka wniosła także o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu powódka wskazała, że pojazd marki F. nr rej. (...) (dalej jako pojazd) będący własnością pozwanego został w dniu 11.10.2018 r. usunięty z ul. (...) w G. i umieszczony na parkingu przy ul. (...) w G.. Pozwany na mocy art. 50a ust. 1 ustawy o ruchu drogowym zobowiązany jest do pokrycia kosztów usunięcia z drogi przez straż gminną pojazdu bez tablic rejestracyjnych lub pojazdu, którego stan wskazuje na to, że nie jest używany. Pozwany był wzywany do zapłaty w dniu 17.05.2019 r., jednak do dnia wniesienia pozwu nie uregulował powyższej kwoty. (pozew - k. 3-4)
W dniu 29.09.2020 roku referendarz sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym uwzględnił żądanie pozwu w całości. (nakaz zapłaty z dnia 29.09.2020 r. - k. 23)
Wobec nieskuteczności doręczenia nakazu zapłaty pozwanemu, postępowanie w sprawie zostało zawieszone. Pismem z dnia 5.11.2021 r. powódka wniosła o podjęcie zawieszonego postępowania i ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego. (wniosek z dnia 5.11.2021 r. - k. 43)
W dniu 23.05.2022 r. zarządzeniem ustanowiono dla pozwanego kuratora procesowego. (zarządzenie z dnia 23.05.2022 r. - k. 59)
W dniu 28.07.2022 r. kurator ustanowiony dla pozwanego złożył sprzeciw od wydanego nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz o obciążenie powoda kosztami procesu. Kurator powołał się na zarzut przedawnienia dochodzonych należności, nieistnienia zobowiązania oraz niewykazania istnienia zobowiązania, z uwagi na to, iż korespondencja była wysyłana do pozwanego na adres jego zameldowania - ul. (...), (...)-(...) S., podczas gdy pozwany nie posiada adresu zamieszkania/zameldowania pod ww. adresem, więc nie można uznać, iż korespondencja była prawidłowo doręczona. (sprzeciw z dnia 28.07.2022 r. - k. 70)
W toku dalszego postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie. (p ismo procesowe powoda z dnia 23.08.2022 r. - k. 76)
Sąd Rejonowy zważył, co następuje
Powództwo należało oddalić w całości.
Powódka twierdzi w uzasadnieniu pozwu, iż pojazd będący własnością pozwanego, został usunięty przez powoda z miejsca, w którym został porzucony. Z załączników dołączonych do pozwu można wywieźć, iż powódka twierdzi również, że pojazd ten został następnie zezłomowany.
Zgodnie z art. 50a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 988 z późn. zm., dalej jako prawo o ruchu drogowym ) pojazd pozostawiony bez tablic rejestracyjnych lub pojazd, którego stan wskazuje na to, że nie jest używany, może zostać usunięty z drogi przez straż gminną lub Policję na koszt właściciela lub posiadacza. Przepis ten wyposaża gminy w kompetencje do usuwania z dróg pojazdów bez tablic rejestracyjnych lub tych, których stan wskazuje na to, że nie są używane.
W razie usunięcia pojazdu nawiązuje się między stronami (właścicielem i gminą) specyficzny stosunek prawny, wykazujący pewne cechy bezpodstawnego wzbogacenia (art. 405 k.c.), ponieważ właściciel pojazdu uniknął wydatku w postaci kosztów usunięcia pojazdu. Stosunek ten wykazuje też pewne cechy prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia (art. 752–757 k.c.), jednakże gmina nie musi zawiadamiać właściciela pojazdu o swoich poczynaniach przed usunięciem pojazdu (art. 753 § 2 k.c.). Przeciwnie, straż gminna (miejska) lub Policja mają ustawowy obowiązek usunąć pojazd, a dopiero później poszukiwać właściciela. Podobieństwo omawianego stosunku prawnego zarówno do bezpodstawnego wzbogacenia, jak i do prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia prowadzi do konkluzji, że właściciel pojazdu jest co do zasady odpowiedzialny za koszty jego usunięcia [M. B. [w:] Prawo o ruchu drogowym. Komentarz, W. 2021, art. 50(a)].
W ocenie Sądu Rejonowego powódka nie udowodniła swojego roszczenia ani co do zasady ani co do wysokości.
W przedmiotowej sprawie powódka wykazała, ze pozwany był właścicielem pojazdu marki F. nr rej. (...) (wyciąg z (...) k. 8).
Powódka występując z roszczeniem o zapłatę powinna wykazać w sposób nie budzący wątpliwości, który pojazd został usunięty oraz jaką kwotę poniosła w związku z usunięciem tego pojazdu. Zdaniem Sądu, powódka nie podołała ciężarowi dowodu w tym zakresie. Powódka co prawda złożyła wraz z pozwem dokument dyspozycji usunięcia pojazdu z dnia 11.10.2018 roku (k. 7 akt sprawy), jednak z nie wynika z niego, aby dyspozycja dotyczyła pojazdu pozwanego - w dokumencie wskazano markę samochodu oraz wskazano, że pojazd ten nie posiadał tablicy rejestracyjnej. Z dokumentu nie wynika, iż dyspozycja usunięcia dotyczy pojazdu należącego do pozwanego.
Niezależnie od powyższego, powódka nie wykazała zasadności roszczenia co do wysokości. Powódka wraz z pozwem złożyła fakturę VAT z dnia 23.04.2019 roku (k. 9 akt sprawy), w której jako sprzedawcę wpisano J. B. Ł. i jako nabywcę Gminę M. G., w nazwie towaru oznaczono w pkt 1 złomowanie samochodu R. (...) o nr rej (...) za kwotę 813 zł netto, tj. 999,99 zł z podatkiem VAT, w pkt 2 złomowanie samochodu F. (...) o nr rej. (...) za kwotę 813 zł netto, tj. 999,99 zł z podatkiem VAT.
Faktura - ja wynika z jej treści - dotyczy usługi złomowania samochodów a nie usunięcia z drogi przez straż gminną lub Policję. Złożone przez powódkę dowody w postaci 4 dokumentów: dyspozycji usunięcia pojazdu, wydruku z (...), faktury VAT i wezwania do zapłaty skierowanego do pozwanego (które nie zostało przez niego podjęte) nie dają podstaw do ustalenia, że straż miejska usunęła z drogi pojazd pozwanego a koszt tego usunięcia wyniósł 476 zł.
Sąd zważył, że pozwany, którego zastępował kurator procesowy, w sprzeciwie wskazał, iż powódka nie wykazała istnienia zobowiązania. W związku z powyższym, w przedmiotowej sprawie nie mógł znaleźć zastosowania art. 229 k.p.c. zgodnie z którym nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości ani art. 230 k.p.c. zgodnie z którym gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane. Podkreślić należy, że samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to stwierdzenie zgłaszającą (wyrok SN z 22.11.2001 r., I PKN 660/00, OSNP 2003, nr 20, poz. 487).
Skoro powódka żądała w sprawie zapłaty od pozwanego to powódka powinna wykazać zasadność swojego żądania.
Zgodnie z art. 232 k.p.c. obowiązek wskazania dowodów obciąża przede wszystkim strony, a w myśl art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Oznacza to, że ten, kto powołuje się na przysługujące mu prawo, występując z takim żądaniem obowiązany jest udowodnić okoliczności faktyczne uzasadniające to żądanie. Chodzi tu o fakty, które mają istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (wyrok SN z 17.12.1996 r., I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6-7, poz. 76). Zgodnie z obowiązującą w postępowaniu cywilnym zasadą kontradyktoryjności, Sąd nie ma obowiązku zarządzania dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (postanowienie SN z 24.04.2019 r., V CSK 486/18, LEX nr 2650228).
W związku z powyższym, wskazać trzeba że w przedmiotowej sprawie powódka nie udowodniła, iż przysługuje jej roszczenie względem pozwanego. Powódka nie udowodniła również wysokości roszczenia. Żądanie powódki, jako nieudowodnione należało więc oddalić przy uwzględnieniu treści art. 405 k.c. oraz art. 753 § 2 k.c. w zw. z art. 6 k.c.
Odnosząc się do podniesionego przez pozwanego zarzutu przedawnienia, należy wskazać, że nie jest on zasadny. Do roszczenia powódki zastosowanie znajduje art. 118 k.c., zgodnie z którym jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat. W przedmiotowej sprawie roszczenie objęte pozwem nie mogło zostać zakwalifikowane jako roszczenie o świadczenia okresowe lub związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, gdzie termin przedawnienia wynosi trzy lata. Co prawda gmina co do zasady może prowadzić działalności gospodarczą, a zatem może być uznana w szczególnych okolicznościach jako podmiot gospodarczy. W rozpoznawanej sprawie jednak nie ma podstaw do uznania, że dochodzone przez powodową gminę roszczenie jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, z uwagi na fakt, iż roszczenie ma swoją podstawę w przepisach prawa o ruchu drogowym (art. 50a) i regulacji dotyczącej prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia. Powyższe oznacza, że pomiędzy powódką a pozwanym brak jest więzi umownej, a stosunek zobowiązaniowy, jaki powstał miał swoje źródło na skutek podjęcia czynności faktycznych, wynikających z realizacji przez powódkę obowiązku nałożonego ustawą.
O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt II sentencji wyroku, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu określoną w art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. Sąd zważył, że powódka przegrała sprawę, zatem należało obciążyć powódkę kosztami postępowania.
W punkcie III Sąd przyznał kuratorowi dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego wynagrodzenie w wysokości 60 zł. Wysokość wynagrodzenia ustalono w oparciu o § 1 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz. U. poz. 536) w zw. z § 2 pkt 1 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 z późn. zm.).
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Sopocie
Osoba, która wytworzyła informację: Anna Olszewska-Kowalska
Data wytworzenia informacji: