I C 329/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Sopocie z 2024-12-11
Sygnatura akt I C 329/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 11 grudnia 2024 roku
Sąd Rejonowy w Sopocie Wydział I Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Anna Olszewska-Kowalska
Protokolant: sek.sąd. M. P.
po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2024 roku w Sopocie
na rozprawie
sprawy
z powództwa W. D. (1)
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.
o zapłatę
I. zasądza na rzecz powoda W. D. (1) od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwotę 209,70 zł (dwieście dziewięć złotych siedemdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 18 sierpnia 2022 roku do dnia zapłaty;
II. w pozostałym zakresie oddala powództwo;
III. uznając, iż powód W. D. (1) wygrał sprawę w 13% (trzynastu procentach) rozdziela stosunkowo pomiędzy stronami koszty procesu, przy czym rozliczenie kosztów procesu, w tym należnych Skarbowi Państwa kosztów sądowych, pozostawia referendarzowi sądowemu.
Sygnatura akt I C 329/23
UZASADNIENIE
Powód W. D. (1) w pozwie wniesionym przeciwko (...) S. A. w S. wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda:
a) kwoty 1101,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 18 sierpnia 2022 r. do dnia zapłaty tytułem częściowego odszkodowania za szkodę powstałą w dniu 18 lipca 2022 r. w mieniu należącym do poszkodowanych Ł. J. i M. J.
b) kwoty 500 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty tytułem poniesionych przez powoda wydatków związanych z wykonaniem wyceny kosztów przywrócenia mienia poszkodowanych po szkodzie;
c) zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
W uzasadnieniu wskazano, że w dniu 18 lipca 2022 r. powstała szkoda, w wyniku której doszło do uszkodzenia mienia należącego do poszkodowanych Ł. J. i M. J.. W chwili zdarzenia mienie to objęte było ochroną ubezpieczeniową w zakresie odpowiedzialności cywilnej udzielaną przez pozwanego. Pozwany zarejestrował szkodę pod numerem (...) i w toku postępowania likwidacyjnego wypłacił tytułem odszkodowania łącznie kwotę 381,83 zł. Na podstawie umowy cesji powód nabył wszelkie prawa do odszkodowania, które przysługiwały poszkodowanym wobec pozwanego. Wypłacona przez pozwanego kwota odszkodowania została znacząco zaniżona i nie umożliwia przywrócenia uszkodzonego mienia do stanu sprzed szkody. Pozwany nie uwzględnił w sporządzonej wycenie wszystkich uzasadnionych technologicznie prac niezbędnych do przywrócenia mienia do stanu sprzed szkody. Prawidłowo ustalone koszty przywrócenia nieruchomości do stanu sprzed szkody wynoszą 1615,37 zł. Ponieważ pozwany wypłacił poszkodowanym kwotę 381,83 zł, do zapłaty pozostaje kwota 1233,54 zł. Powód zaznaczył, że dochodzi jedynie części należnego odszkodowania. Dodatkowo powód domagał się zwrotu kosztów prywatnej ekspertyzy uzyskanej w celu prawidłowego oszacowania wysokości szkody. (pozew – k. 3-5)
Nakazem zapłaty z dnia 27 kwietnia 2023 r. Referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Sopocie uwzględnił żądanie pozwu w całości. (nakaz zapłaty – k.26)
Pozwany zaskarżył powyższy nakaz zapłaty w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwany zakwestionował twierdzenie powoda, że wysokość odszkodowania za przywrócenie ubezpieczonego mienia do stanu sprzed szkody powinna być wyższa niż ustalona na etapie likwidacji, jak również zakwestionował kosztorys szkody przedłożony przez powoda w pozwie. Pozwany zakwestionował wniosek powoda o zasądzenie kosztu związanego ze sporządzeniem prywatnej ekspertyzy. (sprzeciw pozwanego – k. 30-35)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 18 lipca 2022 r. doszło do zalania części sufitu łazienki w mieszkaniu należącym do Ł. J. i M. J.. Na ścianach łazienki do samego sufitu są położone płytki, na podłodze też są płytki. Na skutek zalania, płytki nie odpadły ze ścian. W rogu pomieszczenia nad prysznicem na suficie pojawiła się pleśń. Po zalaniu sufit nie został odnowiony.
Sprawca szkody objęty był ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej, potwierdzonym polisą o nr (...) na okres od 30 czerwca 2022 r. do 29 czerwca 2023 r.
Poszkodowani zgłosili szkodę i w wyniku postępowania likwidacyjnego pozwany przyznał w dniu 18 sierpnia 2022 r. odszkodowanie na kwotę 381,83 zł.
(okoliczności niesporne, nadto dowód: polisa na płycie CD – k. 54, kosztorys szkody na płycie CD – k. 54, decyzja z dn. 18.08.2022 r. – k. 12-13, zeznania świadka Ł. J. k. 71-71v, płyta CD k. 77)
Powód na podstawie umowy cesji praw do odszkodowania zawartej w dniu 16 marca 2023 r. z ww. poszkodowanymi nabył prawa do odszkodowania, jakie przysługiwały poszkodowanym wobec pozwanego z tytułu ww. opisanej szkody.
(dowód: umowa cesji wraz z pełnomocnictwem – k. 7-9)
Dla celów ustalenia kosztów przywrócenia mienia do stanu sprzed zdarzenia z 18 lipca 2022 r., na zlecenie powoda, firma (...) Sp. z o.o. w S. sporządziła kosztorys, szacując wydatek na przywrócenie mienia do stanu sprzed zalania na kwotę 1615,37 zł.
W dniu 29 marca 2023 r. firma (...) Sp. z o.o. w S. wystawiła fakturę VAT na kwotę 615,00 zł (500 zł netto) tytułem wykonania powyższego kosztorysu. Termin płatności określono w niej na dzień 28 kwietnia 2023 r.
(dowód: kosztorys na zlecenie powoda – k. 13-20, faktura VAT – k. 21)
Likwidacja szkody powstałej w należącym do Ł. J. i M. J. wymagała poniesienia kosztu w wysokości 591,53 zł
(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu budownictwa k. 88-126, opinia uzupełniająca biegłego sądowego 166-169,196-196v, pyta cd k. 198)
Sąd zważył, co następuje:
Ustalając stan faktyczny w sprawie Sąd oparł się na dokumentach załączonych do akt sprawy, wymienionych powyżej, zeznaniach świadka Ł. J. oraz na opinii biegłego sądowego rzeczoznawcy budowlanego W. D. (2). Sąd dał wiarę dowodom złożonym przez strony w toku postępowania likwidacyjnego dołączonym do pism procesowych oraz znajdujących się w aktach postępowania likwidacyjnego. Powyższe dokumenty nie były kwestionowane przez żadną ze stron pod względem ich autentyczności i wiarygodności. Sąd zważył przy tym, iż kalkulacje kosztów przywrócenia mienia poszkodowanych do stanu sprzed szkody, sporządzone na zlecenie każdej ze stron, stanowiły jedynie wyjaśnienie stanowisk co do sposobu wyliczenia szkody i jej wysokości.
Sąd dał wiarę w całości zeznaniom świadka uznając je za szczere i zgodne z prawdą.
Sąd ocenił jako wiarygodną opinię główną oraz opinię uzupełniającą biegłego sądowego rzeczoznawcy budowlanego zarówno pisemną jak i ustną. W ocenie Sądu opinia biegłego została sporządzona w sposób rzetelny, jasno przedstawiała sposób rozumowania biegłego, podstawy jej wydania i konkluzje. Opinia została sporządzona przez biegłego dysponującego odpowiednią wiedzą specjalistyczną z zakresu budownictwa i doświadczeniem zawodowym.
Sąd zważył, że biegły sporządził dwa kosztorysy, jeden w systemie ustalania kosztów przywrócenia nieruchomości do stanu sprzed szkody wykonany dla firm profesjonalnie świadczących usługi na rynku budowlanym oraz drugi, wykonany dla systemu gospodarczego.
Sąd uwzględnił metodę ustalania kosztów dla firm profesjonalnie działających na rynku usług budowlanych. Zważyć należy, że poszkodowany nie musi dysponować odpowiednią wiedzą ani umiejętnościami potrzebnymi do przywrócenia stanu mienia sprzed szkody, nie ma obowiązku dokonywać naprawy we własnym zakresie. Często dokonanie naprawy we własnym zakresie systemem gospodarczym jest niemożliwe z uwagi na potrzebę posiadania wiadomości specjalnych w konkretnej dziedzinie, a taką dysponują profesjonalne firmy działające na rynku. Przywrócenie stanu poprzedniego polega w zasadzie na doprowadzeniu dóbr i interesów poszkodowanego dotkniętych uszczerbkiem do stanu, w jakim znajdowały się przed wyrządzeniem szkody, w ocenie Sądu gwarantuje to jedynie skorzystanie z firmy profesjonalnie zajmującej się usługami remontowo-budowlanymi. Zatem w niniejszej sprawie wycenę kosztów należy także wyliczyć jak dla firm profesjonalnie działających na rynku usług budowlanych.
Odnosząc się do zarzutów do opinii zgłaszanych przez stronę powodową wskazać należy, że biegły wyczerpująco ustosunkował się od nich zarówno na piśmie (k. 166-169), jak i ustnie (k.196-196v), w sposób racjonalny i logiczny argumentując z jakich względów zarzuty podniesione przez powoda są chybione, biegły wyjaśnił przyjętą przez siebie technologię naprawy szkody a wywody biegłego co do kwestii związanych z kosztami odgrzybiana, wywożenia i utylizacji odpadów oraz zabezpieczenia filią ścian należało uznać za słuszne i zdroworozsądkowe.
Powództwo należało uwzględnić w części (13%).
W niniejszej sprawie powód domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 1101,00 zł wraz z odsetkami tytułem odszkodowania za uszkodzenia powstałe w dniu 18 lipca 2022 r. w lokalu należącym do Ł. J. i M. J., oraz zwrotu kwoty 500 zł wraz z odsetkami z uwagi na wydatki poniesione w związku z wykonaniem prywatnej kalkulacji naprawy. Powód wskazywał, że pozwany nie uwzględnił w sporządzonej wycenie wszystkich uzasadnionych technologicznie prac niezbędnych do przywrócenia mienia do stanu sprzed szkody.
W ocenie Sądu, powód wykazał swoją legitymację procesową czynną w niniejszym postępowaniu.
Pozwany nie kwestionował zaistnienia szkody we wskazanym lokalu, kwestionował roszczenie powoda co do wysokości zarzucając, że zgłoszone żądanie przewyższa wysokość szkody.
Podstawę odpowiedzialności pozwanego określa przepis art. 822 § 1 k.c., który stanowi, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Przy ubezpieczeniu majątkowym świadczenie ubezpieczyciela polega na zapłacie określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku, o czym stanowi art. 805 § 2 k.p.c. Odszkodowanie ustala się w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.
Wysokość odszkodowania ustala się według reguł określonych w art. 363 k.c., zgodnie z którym naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.
Bezsporna między stronami była odpowiedzialność pozwanego co do zasady za szkodę w mieniu na skutek uszkodzenia w wyniku zalania w dniu 18 lipca 2022 r. Kwestią sporną była wysokość świadczenia, które pozwany był zobowiązany w związku z nią spełnić. Z uwagi na spór stron co do wysokości szkody, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa. Na podstawie opinii biegłego Sąd ustalił, że wysokość szkody z dnia 18 lipca 2022 r., wynosi 591,53 zł. W tym zakresie opinia ta jest jasna, fachowa i obiektywna, została uzasadniona w dostatecznym stopniu, nie zawiera niejasności, biegły ustosunkował się do tezy dowodowej, jak również zarzutów strony pozwanej (o czym była mowa wyżej).
Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd doszedł do wniosku, że ustalona i wypłacona w toku postępowania likwidacyjnego kwota 381,83 zł była wartością zaniżoną, niepozwalającą na przywrócenie mienia poszkodowanego do stanu sprzed zdarzenia z dnia 18 lipca 2022 r.
Skoro pozwany przyznał tytułem odszkodowania 381,83 zł, różnica stanowi 209,70 zł (591,53 zł minus 381,83 zł). Należało więc zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę 209,70 zł, o czym Sąd orzekł w pkt. I wyroku, w pkt II oddalając żądanie w dalszym zakresie.
Na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 817 § 1 k.c. Sąd zasądził odsetki za opóźnienie w wypłacie w/w kwoty od dnia 18 sierpnia 2023 r.
Odnosząc się do żądania powoda o zwrot kosztów sporządzenia na jego zlecenie prywatnej wyceny szkody (kosztorysu) w kwocie 500 zł należało uznać, iż jest ono niezasadne. Dokonanie oceny, czy poniesione koszty na zlecenie powoda na etapie przedsądowym są objęte odszkodowaniem przysługującym od ubezpieczyciela, musi być poprzedzone uwzględnieniem całokształtu okoliczności sprawy, w szczególności ustaleniem, czy zachodzi normalny związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem tego wydatku a wypadkiem oraz czy poniesienie tego kosztu było obiektywne uzasadnione i konieczne, także w kontekście ułatwienia skonkretyzowania żądanego odszkodowania, jak i ułatwienia ubezpieczycielowi ustalenia rozmiarów szkody (por. uzasadnienie uchwały Sąd Najwyższy z dnia 18 maja 2004 r., III CZP 24/04).
W rozpoznawanej sprawie to powód poniósł koszty prywatnej ekspertyzy, sporządzonej przez firmę działającą pod tożsamym adresem co powód i sprowadzającej się do niepodpisanego wydruku z programu komputerowego do sporządzania kosztorysów budowlanych. Faktura została wystawiona na powoda. Kosztorys naprawy został sporządzony przez rzeczoznawcę na zlecenie powoda. W przedmiotowej sprawie roszczenie o zwrot kosztów związanych z wykonaniem prywatnej ekspertyzy, które stosownie do okoliczności sprawy może być składnikiem odszkodowania, przysługuje poszkodowanemu od ubezpieczyciela, ale także cedentowi danej wierzytelności, ze względu na dynamikę nabytego roszczenia. Co do tej kwestii wypowiedział się także ostatnio Sąd Najwyższy stwierdzając, iż nabywcy – w drodze przelewu – wierzytelności o odszkodowanie za szkodę przysługuje od ubezpieczyciela (odpowiedzialności cywilnej) zwrot uzasadnionych kosztów ekspertyzy zleconej osobie trzeciej tylko wtedy, gdy jej sporządzenie było w okolicznościach danej sprawy niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania (uchwała SN z dnia 29 maja 2019 r., III CZP 68/18).
W niniejszej sprawie to nie poszkodowany poniósł koszty sporządzenia opinii, lecz powód będący nabywcą wierzytelności. Nadto koszty te poniesione zostały już po dacie nabycia wierzytelności. Są to jednak w świetle wspomnianej uchwały Sądu Najwyższego (III CZP 68/18) koszty niemieszczące się w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą. Sąd miał również na uwadze, iż inaczej należy oceniać działania samego poszkodowanego, który nie ma orientacji w kwestiach dotyczących ustalenia zakresu uszkodzeń powstałych w mieniu i ich wartości, jest laikiem w tej dziedzinie, a inaczej firmy windykacyjnej lub podmiotu, zawodowo zajmującego się oceną ryzyka i szacowaniem strat, a zatem również i przez ten pryzmat należy oceniać niezbędność sporządzenia prywatnej opinii do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że koszt sporządzenia prywatnej ekspertyzy w rozpoznawanej sprawie nie był ani niezbędny, ani celowy, ponieważ to w zasadzie na podstawie ustaleń biegłego (o którego przeprowadzenie dowodu z opinii zwrócił się powód) kształtuje się ostateczna i rzeczywista wysokość poniesionej szkody. Przy tym mając również na uwadze wspomnianą uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2019 r. o sygn. III CZP 68/18, niezasadne byłoby ustalanie precyzyjnej wysokości żądania na etapie przedsądowym przez powoda i obciążanie tymi samymi kosztami dwukrotnie strony przegrywającej sprawę (koszty sporządzenia prywatnej ekspertyzy, koszty sporządzenia opinii biegłego). W związku z powyższym, dalej idące żądanie pozwu Sąd oddalił na podstawie ww. przepisów – stosowanych a contrario, o czym orzekł w pkt. II wyroku.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z 100 k.p.c. zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów, ustalając iż powód wygrał proces w 13 %, a pozwany w 87%, pozostawiając rozliczenie kosztów sądowych referendarzowi sądowemu.
3ZARZĄDZENIE
1. odnotować w Rep. C i kontrolce uzasadnień;
2. odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego poprzez PI,
3. ustalić czy powód uiścił opłatę od uzasadnienia (przy wniosku k. 219 - brak dowodu opłaty, w systemie brak dowodu wpłaty)
4. akta przedłożyć z ustaleniem jak w pkt 3 w terminie 7dni (do rak sędziego)
SSR A.
Wykonano:
Pkt: …………………………
Dnia…………………………
………………………………
(podpis i stanowisko)
S., dnia 5 września 2024 r.
Sędzia Anna Olszewska-Kowalska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Sopocie
Osoba, która wytworzyła informację: Anna Olszewska-Kowalska
Data wytworzenia informacji: